ในการออกหุ้นกู้ของภาคธุรกิจมีต้นทุนค่าใช้จ่ายหลัก คือ ดอกเบี้ยจ่ายของหุ้นกู้ ซึ่งจะขึ้นอยู่กับเครดิตความน่าเชื่อถือของผู้ออก และภาวะอัตราดอกเบี้ยในตลาดขณะนั้น และยังมีค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องในการออกและเสนอขายหุ้นกู้ ซึ่งประกอบด้วย ค่าธรรมเนียมจัดจำหน่าย (Underwriting fee) ค่าธรรมเนียมนายทะเบียน และผู้แทนผู้ถือหุ้นกู้ เป็นต้น

ในบทความนี้จะเป็นการศึกษาค่าใช้จ่ายเริ่มแรกที่เกี่ยวข้องกับการออกหุ้นกู้ ซึ่งไม่รวมดอกเบี้ยจ่าย ในหุ้นกู้ที่มีอันดับความน่าเชื่อถือแตกต่างกันว่าอยู่ในระดับใด มีแนวโน้มเป็นอย่างไร สภาวะตลาดที่ผันผวนและปัญหาการชำระหนี้ที่เพิ่มขึ้นในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมาส่งผลกระทบถึงค่าใช้จ่ายดังกล่าวหรือไม่อย่างไร

ค่าใช้จ่ายเริ่มแรกในการออกและเสนอขายหุ้นกู้

จากการเก็บรวบรวมข้อมูลจากหนังสือชี้ชวนการเสนอขายหุ้นกู้ สามารถจำแนกค่าใช้จ่ายเริ่มแรกในกระบวนการออกและเสนอขายหุ้นกู้ได้เป็น 2 กลุ่ม ไม่รวมถึงดอกเบี้ยจ่ายและค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นภายหลังการเสนอขาย ดังนี้

1. ค่าใช้จ่ายผันแปร: เป็นส่วนของค่าใช้จ่ายที่ผันแปรตามระดับความซับซ้อนของการออกหุ้นกู้ และสภาวะตลาดในช่วงเวลาที่ออกหุ้นกู้ ประกอบด้วย

• ณ สิ้นปี 2024 มูลค่าคงค้าง ESG bond ของโลกเท่ากับ 5.7 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ

• ในปี 2024 ทั่วโลกมีมูลค่าการออก ESG bond เท่ากับ 1.05 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ เพิ่มขึ้น 11% จากปี 2023 ที่ 946.9 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ โดย 2 ใน 3 ของมูลค่าการออกเป็น Green bond ตามด้วย Sustainability bond, Social bond และ SLB

• ยุโรปออก ESG bond มากที่สุด มีสัดส่วนคิดเป็น 45% ของการออกทั้งหมดในปี 2024 รองลงมาคือ สหรัฐอเมริกา มีสัดส่วนการออก 16% และองค์กรระหว่างประเทศ มีสัดส่วน 7%

• ESG bond มีการออกในสกุลเงินต่างๆ กว่า 48 สกุลเงิน โดย 39% เป็นสกุลเงินยูโร และ 30%เป็นสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐฯ

• ณ สิ้นปี 2024 มูลค่าคงค้าง Sovereign ESG bond เท่ากับ 6.56 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐฯ จากการออกของรัฐบาลประเทศต่างๆ รวม 59 ประเทศ โดยล่าสุด รัฐบาลของประเทศฮอนดูรัสได้ออก Sustainability bond ไปเมื่อเดือนพฤศจิกายน 2024

• รัฐบาลไทยออก SLB มูลค่า 3 หมื่นล้านบาท ซึ่งถือเป็นรัฐบาลแรกในอาเซียนที่ออก SLB

ที่มา Climate Bonds Initiative https://www.climatebonds.net/